Waarom is dit belangrijk

Nederland telt meer dan 260 bewegwijzerde mountainbikeroutes. De afgelopen jaren zijn er tientallen nieuwe routes aangelegd en bestaande routes vernieuwd. Er ontstaat ook steeds meer ophef over mountainbikeroutes. Bijvoorbeeld omdat mensen overlast ervaren van mountainbikers, niet goed begrijpen waarom er gemountainbiked wordt in een gebied of omdat natuurorganisaties eisen dat een mountainbikeroute sluit omdat deze schadelijk zouden zijn voor diersoorten in het gebied.

De NTFU vindt het belangrijk dat je kunt blijven sporten en bewegen in de natuur. Steeds meer mountainbikeroutes staan echter onder druk en worden - onterecht - afgesloten. De discussie over mountainbiken en mountainbikeroutes wordt vooral gevoerd op basis van emoties: feiten en cijfers over daadwerkelijk gebruik en het effect van een mountainbikeroute ontbreken. Daarom gaf in 2022 de NTFU aan Track Landscapes de opdracht om onderzoek te doen naar het effect van mountainbikeroutes.

Wat we doen

Track Landscapes bracht in opdracht van de bond het effect van routes op fietsbewegingen in kaart. Daarvoor gebruikt het bureau data afkomstig uit de populaire fietsapp Strava. Een aanzienlijk deel van de Nederlandse sportieve fietsers – waaronder veel mountainbikers – gebruikt Strava om fietsritten vast te leggen. In Nederland registreerden 675.000 unieke personen afgelopen jaar een rit via de fietsapp. Track Landscapes bracht tussen 2018 en 2022 het aantal fietsbewegingen op en rondom aangelegde mountainbikeroutes in kaart voor gebieden in Overijssel, Limburg en Gelderland.

Wat hebben we bereikt

Het dataonderzoek van Track Landscapes laat zien dat in bijna alle gebieden in Gelderland, Overijssel en Limburg waar mountainbikeroutes zijn aangelegd of vernieuwd er sprake is van een afname van gebruik van andere bospaden; het aantal ritten concentreerde zich op de nieuwe route. In gebieden waar routes niet nieuw of vernieuwd zijn, is geen afname van ritten buiten de routes te zien.  

De NTFU vindt sluiting van routes dus een slecht idee, omdat ze juist een sturend effect hebben. “Als je routes verbiedt, dan zoeken mountainbikers hun eigen weg en fietsen ze in gebieden waar dat niet wenselijk is. Dat leidt tot meer overlast voor andere recreanten en is mogelijk schadelijk voor de natuur,” zegt Troy Corsen van de NTFU. 

Met aantrekkelijke paden kun je mountainbikers juist verleiden de route te volgen. “Voorwaarde is dat paden voldoende uitdaging bieden en goed onderhouden zijn,” vertelt Corsen. “Fietsers zijn gek op slingerende singletracks, maar hebben over het algemeen een hekel aan modderige paden.”

De NTFU deelt de onderzoeksresultaten en inzichten met routebureaus, terreineigenaren en beleidsmakers, om ze beter te informeren over de effecten van mountainbikeroutes.