NTFU, KNWU en VeiligheidNL bundelen krachten om fietsongevallen te voorkomen

Wielrennen, mountainbiken of gravelbiken is gezond. Maar de ongevallencijfers laten ook een keerzijde zien. Als het misgaat, is het letsel vaak ernstig. De NTFU, KNWU en het kenniscentrum letselpreventie VeiligheidNL gaan daarom samenwerken om fietsongevallen te voorkomen.

De wielersport is populair. Steeds meer mensen wielrennen, mountainbiken of gravelbiken: ruim 900.000 om precies te zijn. Dat komt naar voren uit onderzoek van wielersportbond NTFU in samenwerking met Ipsos. Dat is mooi, want fietsen is goed voor onze fysieke en mentale gezondheid. Maar fietsen op een racefiets, mountainbike of gravelbike vraagt andere vaardigheden dan op een gewone fiets. Net als fietsen over een mountainbikeroute of fietsen in een groep. Een hobbelige weg of nat wegdek kan voor een hoger risico op valpartijen of andere ongevallen zorgen. 

De juiste fietstechnieken

  
VeiligheidNL analyseerde dat risico op ongevallen van alle sporten. Het kenniscentrum letselpreventie trok daarvoor het aantal sporturen gelijk naar 1.000. Om vervolgens het aantal bezoeken aan een spoedeisende hulp (SEH) per 1.000 sporturen te vergelijken. Bij deze analyse van de letselcijfers uit 2022 kwam naar voren dat mountainbiken voor het hoogste bezoeken aan een spoedeisende hulp zorgen. Wielrennen staat op de 4e plek. 92 procent van deze bezoeken komt door een val van de fiets. Dit soort ongevallen en blessures zorgen vaak voor langdurig sportverzuim of zelfs permanent sportuitval. Daarnaast leiden ze tot hoge zorgkosten en werkverzuimkosten.

Erik Tolboom, manager partnerships bij NTFU: "De meeste wielersporters die op de SEH belandden, zijn gevallen zonder botsing, bijvoorbeeld door niet goed opletten. Voor een belangrijk deel kun je zelf zo'n ongeval voorkomen. Zorg dus dat je de fietstechnieken goed onder de knie hebt, bijvoorbeeld door een techniektraining als Start2Bike te volgen. Wielrennen, mountainbiken en gravelbiken is echt wat anders dan gewoon fietsen. Op mountainbikeroutes vertellen tegenwoordig ook kleurcodebordjes hoe makkelijk of moeilijk de route is. Zo kun je dus beter inschatten of de route past bij je fietsvaardigheden."

Letselpreventie noodzakelijk

 
Cijfers van SEH-bezoeken en trends in ernstig letsel benadrukken het belang van extra aandacht voor veiligheid tijdens het mountainbiken en wielrennen. De NTFU, VeiligheidNL en KNWU willen daarom via aanvullend onderzoek inzicht krijgen in wat er gebeurt voorafgaand en tijdens een fietsongeval ook bij ongeorganiseerde sportieve fietsers. Door onder andere data te verzamelen bij wedstrijden, toertochten en clubritten, en ook van het gewone zondagse ritje. Denk hierbij aan een verbeterde inventarisatie van valpartijen, ongelukken, de aanleiding van de val en het verloop van herstel en nazorg.

Victor Zuidema, programmamanager sportblessurepreventie bij VeiligheidNL: "Van de 900.000 sportieve fietsers is iets meer dan 10% lid van een club. Samen met de KNWU en de NTFU hebben we daarom het gezamenlijke doel gesteld om ons ook te gaan richten op de ongeorganiseerde sportieve fietser. Om beter zicht te krijgen op de toedracht van letsels die zij oplopen en welk handelingsperspectief we ze kunnen geven om zo het risico op letsels te verkleinen. En we onderzoeken hierbij ook hóe we die groep kunnen bereiken.'

Henk van Beusekom, manager clubsupport en fietsstimulering bij de KNWU: "Wij willen meer inzicht hebben in waardoor renners vallen en wat de gevolgen zijn. Op basis van deze feiten kunnen we kijken welke interventies er nodig zijn om het veiliger te maken."

Relatief minder hoofd- en hersenletsel

 
Ruim de helft van de wielrenners en mountainbikers op de SEH heeft een botbreuk, vooral een gebroken schouder of sleutelbeen. Hoofd- en hersenletsel volgt daarna. Het dragen van een fietshelm is voor wielrenners, mountainbikers en gravelbikers heel normaal. Dat is ook terug te zien in de ongevallencijfers. Uit fietsonderzoek* van VeiligheidNL komt naar voren dat een zeer groot deel van de wielrenners en mountainbikers die een SEH bezochten na een ongeval een helm droeg. Van de behandelde wielersporters, droeg 79% van wielrenners en 69% van de mountainbikers een helm ten tijde van het ongeval. Bij andere fietsslachtoffers ligt dat een stuk lager, slechts één op de vijf droeg een fietshelm ten tijde van het ongeval. 

De kans op hersenletsel was één derde lager en de kans op hoofdletsel was ruim twee derde lager (-62%) wanneer slachtoffers een helm droegen tijdens het fietsongeval, ten opzichte van slachtoffers die geen helm droegen. Een goed voorbeeld van een effectieve preventiestrategie.

Misschien ook interessant...

Nieuw: e-learning over ledenwerving- en behoud

Bestuurders van wielerverenigingen die aan de slag willen met ledenwerving en -behoud kunnen vanaf nu gebruik maken van de online cursus ‘Een warm welkom op de club’.  Na een succesvolle pilot in 2020 is de e-learning verder ontwikkeld en aangevuld!
Trailfund

Zand en grind voor mountainbikeroutes dankzij NTFU Bosch eBike Systems Trailfund

Een paar maanden geleden vroegen we welke MTB-route het NTFU Bosch eBike Systems Trailfund kan gebruiken. Meer dan tachtig reacties kreeg de wielersportbond. Vooral routes waar je tot aan je assen in de blubber staat of door mul zand moet ploeteren, kwamen terug.

Toertochten, Vergunningen

Minder mensen in beweging door toegenomen regeldruk

De NTFU en KWbN ondertekenen allebei een convenant waarin ze vastleggen samen tochtorganisaties te blijven ondersteunen en versterken. Dat is hard nodig, want door scherpere regels en extra kosten staan fiets- en wandeltochten onder druk.

Cyql, Verenigingen

Nieuwe mogelijkheden na update Cyql app

Deze Cyql app, die voor NTFU verenigingen gratis te gebruiken is, maakt het plannen van clubritten een stuk eenvoudiger. Wat je allemaal kunt met Cyql, lees je op deze pagina. Inmiddels maken meer dan de helft van de NTFU verenigingen gebruik van de app én werd de app onlangs nog beoordeeld met het rapportcijfer 8,1! Cyql heeft onlangs een update gekregen waardoor er enkele extra functionaliteiten beschikbaar zijn in de app. Welke dat zijn lees je in dit artikel. 

Werken aan ledenbehoud en -werving met OldStars

Oudere fietsers die starten met wielrennen of leden van je vereniging die een jaartje ouder worden hebben meer kans op blessures en vallen omdat er niet altijd passend aanbod is. Om deze personen beter te kunnen bedienen en binden als vereniging, heeft de NTFU een samenwerking gestart met het Ouderenfonds. In het programma ‘Oldstars’ ga je met je vereniging aan de slag met deze oudere doelgroep. 
Afsluitdijk

Fietsorganisaties teleurgesteld over mogelijkheden voor fietsen en wandelen op de Afsluitdijk

Rijkswaterstaat moet meer doen om fietsen en wandelen mogelijk te maken op de Afsluitdijk. De 32 kilometer lange dijk blijft tot 2025 gesloten voor fietsers en wandelaars omdat de dijk versterkt en vernieuwd wordt. Fietsplatform, Wandelnet, de NTFU en Fietsersbond zijn teleurgesteld en sturen daarom een brief aan de Tweede Kamer. Daarin vragen ze opnieuw aandacht voor de adviezen die ze begin 2020 al gaven aan Rijkswaterstaat.

Checklist: Behoorlijk bestuur van je vereniging

Op 1 juli 2021 ging de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) van kracht. De afgelopen maanden bereidden we de NTFU-verenigingen al voor op deze nieuwe wet met veel informatie en praktische handvatten. Een belangrijk onderdeel van de nieuwe wet heeft te maken met de aansprakelijkheid bij een faillissement van de vereniging. Iedere bestuurder wordt dan namelijk hoofdelijk aansprakelijk gesteld, indien het bestuur zijn taak kennelijk onbehoorlijk heeft vervuld en aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement. Nu is natuurlijk de vraag: wanneer vervul je je taak als bestuurder of als bestuur onbehoorlijk? Wat kan jouw bestuur nu al inregelen om dit risico zo veel mogelijk uit te sluiten?

De Nederlandse Loterij steunt de fietssport

De Nederlandse Loterij draagt elk jaar ongeveer een kwart van de opbrengsten af aan het NOC*NSF en 77 sportbonden, waaronder de NTFU. Daarmee is het naast contributies, subsidies en sponsoring een belangrijke financiële duw in de rug.
Gelderse veerponten

Veerpontencoalitie: overheden pak jullie verantwoordelijkheid bij instandhouding veerponten

Dinsdag 6 februari werd tijdens een Kenniscafé van Tour de Force het rapport ‘Onderzoek impact verdwijnen veerponten’ gepresenteerd. De Veerpontencoalitie is blij dat nu ook landelijk het functioneren van de veerponten in kaart is gebracht en doet nogmaals een oproep aan de overheden: pak jullie verantwoordelijkheid!

Verenigingen

Vebego Limburgs Mooiste zoekt vrijwilligers

Wil jij op een sportieve manier geld verdienen voor jouw vereniging? De organisatie van het fietsevenement Vebego Limburgs Mooiste is op zoek naar leden, die tegen een vergoeding voor hun club, mee wil werken tijdens een van de grootste fietsevenementen van Nederland.