NTFU, KNWU en VeiligheidNL bundelen krachten om fietsongevallen te voorkomen

Wielrennen, mountainbiken of gravelbiken is gezond. Maar de ongevallencijfers laten ook een keerzijde zien. Als het misgaat, is het letsel vaak ernstig. De NTFU, KNWU en het kenniscentrum letselpreventie VeiligheidNL gaan daarom samenwerken om fietsongevallen te voorkomen.

De wielersport is populair. Steeds meer mensen wielrennen, mountainbiken of gravelbiken: ruim 900.000 om precies te zijn. Dat komt naar voren uit onderzoek van wielersportbond NTFU in samenwerking met Ipsos. Dat is mooi, want fietsen is goed voor onze fysieke en mentale gezondheid. Maar fietsen op een racefiets, mountainbike of gravelbike vraagt andere vaardigheden dan op een gewone fiets. Net als fietsen over een mountainbikeroute of fietsen in een groep. Een hobbelige weg of nat wegdek kan voor een hoger risico op valpartijen of andere ongevallen zorgen. 

De juiste fietstechnieken

  
VeiligheidNL analyseerde dat risico op ongevallen van alle sporten. Het kenniscentrum letselpreventie trok daarvoor het aantal sporturen gelijk naar 1.000. Om vervolgens het aantal bezoeken aan een spoedeisende hulp (SEH) per 1.000 sporturen te vergelijken. Bij deze analyse van de letselcijfers uit 2022 kwam naar voren dat mountainbiken voor het hoogste bezoeken aan een spoedeisende hulp zorgen. Wielrennen staat op de 4e plek. 92 procent van deze bezoeken komt door een val van de fiets. Dit soort ongevallen en blessures zorgen vaak voor langdurig sportverzuim of zelfs permanent sportuitval. Daarnaast leiden ze tot hoge zorgkosten en werkverzuimkosten.

Erik Tolboom, manager partnerships bij NTFU: "De meeste wielersporters die op de SEH belandden, zijn gevallen zonder botsing, bijvoorbeeld door niet goed opletten. Voor een belangrijk deel kun je zelf zo'n ongeval voorkomen. Zorg dus dat je de fietstechnieken goed onder de knie hebt, bijvoorbeeld door een techniektraining als Start2Bike te volgen. Wielrennen, mountainbiken en gravelbiken is echt wat anders dan gewoon fietsen. Op mountainbikeroutes vertellen tegenwoordig ook kleurcodebordjes hoe makkelijk of moeilijk de route is. Zo kun je dus beter inschatten of de route past bij je fietsvaardigheden."

Letselpreventie noodzakelijk

 
Cijfers van SEH-bezoeken en trends in ernstig letsel benadrukken het belang van extra aandacht voor veiligheid tijdens het mountainbiken en wielrennen. De NTFU, VeiligheidNL en KNWU willen daarom via aanvullend onderzoek inzicht krijgen in wat er gebeurt voorafgaand en tijdens een fietsongeval ook bij ongeorganiseerde sportieve fietsers. Door onder andere data te verzamelen bij wedstrijden, toertochten en clubritten, en ook van het gewone zondagse ritje. Denk hierbij aan een verbeterde inventarisatie van valpartijen, ongelukken, de aanleiding van de val en het verloop van herstel en nazorg.

Victor Zuidema, programmamanager sportblessurepreventie bij VeiligheidNL: "Van de 900.000 sportieve fietsers is iets meer dan 10% lid van een club. Samen met de KNWU en de NTFU hebben we daarom het gezamenlijke doel gesteld om ons ook te gaan richten op de ongeorganiseerde sportieve fietser. Om beter zicht te krijgen op de toedracht van letsels die zij oplopen en welk handelingsperspectief we ze kunnen geven om zo het risico op letsels te verkleinen. En we onderzoeken hierbij ook hóe we die groep kunnen bereiken.'

Henk van Beusekom, manager clubsupport en fietsstimulering bij de KNWU: "Wij willen meer inzicht hebben in waardoor renners vallen en wat de gevolgen zijn. Op basis van deze feiten kunnen we kijken welke interventies er nodig zijn om het veiliger te maken."

Relatief minder hoofd- en hersenletsel

 
Ruim de helft van de wielrenners en mountainbikers op de SEH heeft een botbreuk, vooral een gebroken schouder of sleutelbeen. Hoofd- en hersenletsel volgt daarna. Het dragen van een fietshelm is voor wielrenners, mountainbikers en gravelbikers heel normaal. Dat is ook terug te zien in de ongevallencijfers. Uit fietsonderzoek* van VeiligheidNL komt naar voren dat een zeer groot deel van de wielrenners en mountainbikers die een SEH bezochten na een ongeval een helm droeg. Van de behandelde wielersporters, droeg 79% van wielrenners en 69% van de mountainbikers een helm ten tijde van het ongeval. Bij andere fietsslachtoffers ligt dat een stuk lager, slechts één op de vijf droeg een fietshelm ten tijde van het ongeval. 

De kans op hersenletsel was één derde lager en de kans op hoofdletsel was ruim twee derde lager (-62%) wanneer slachtoffers een helm droegen tijdens het fietsongeval, ten opzichte van slachtoffers die geen helm droegen. Een goed voorbeeld van een effectieve preventiestrategie.

Misschien ook interessant...

Werken aan ledenbehoud en -werving met OldStars

Oudere fietsers die starten met wielrennen of leden van je vereniging die een jaartje ouder worden hebben meer kans op blessures en vallen omdat er niet altijd passend aanbod is. Om deze personen beter te kunnen bedienen en binden als vereniging, heeft de NTFU een samenwerking gestart met het Ouderenfonds. In het programma ‘Oldstars’ ga je met je vereniging aan de slag met deze oudere doelgroep. 

ATV Ruiten Drie profiteert van het succes van Start2Bike

Elk seizoen melden zich enthousiaste beginnende fietsers bij ATV Ruiten Drie. Zowel in het voor- als najaar kan de vereniging rekenen op twee volle groepen Start2Bike-deelnemers, wat op haar beurt weer zorgt voor een continue aanwas van nieuwe leden.

Geen coronatoegangsbewijs nodig voor sport buiten, binnen wel

Het coronatoegangsbewijs is niet verplicht voor sport in de buitenlucht. Het kabinet wilde per 6 november de QR-code invoeren voor sporters en publiek, zowel binnen én buiten. Na protest van de Nederlandse sportwereld en druk uit de Tweede Kamer ziet het af van de verplichting voor buitensporten. Voor de binnensport blijft de maatregel wel gelden. Voor toegang tot kleedkamer, toilet of de kantine moeten sporters en publiek hun toegangsbewijs laten scannen.

Gedrag, Gravel Code

Blef op ut pejke: Brabants Landschap en wielerclubs gaan fietsen in de natuur in goede banen leiden

Bij Goirle en Hilvarenbeek kun je kilometers lang fietsen langs heide, bossen en vennen. Dat wil Brabants Landschap graag zo houden, maar de natuur is kwetsbaar. Speciaal voor Brabantse fietsers, wielerclubs en natuurbeheerders lanceert de NTFU daarom een Brabantse versie van de Gravel Code.

Catalonië regiopartner van Fietssport

De Spaanse regio Catalonië is een hotspot voor sportieve fietsers. Wielrenners,  mountainbikers en (steeds meer) gravelbikers komen in deze zonovergoten regio volop aan hun trekken.  Niet verwonderlijk dus dat het Catalaans Bureau voor Toerisme een samenwerking aangaat met Fietssport. Het doel: laten zien dat Catalonië behalve Barcelona, de Costa Brava, Girona, mooie stranden, tapas en sangria ook duizenden kilometers aan wielren-, mountainbike- en gravelroutes in huis heeft.

Trailfund

Zand en grind voor mountainbikeroutes dankzij NTFU Bosch eBike Systems Trailfund

Een paar maanden geleden vroegen we welke MTB-route het NTFU Bosch eBike Systems Trailfund kan gebruiken. Meer dan tachtig reacties kreeg de wielersportbond. Vooral routes waar je tot aan je assen in de blubber staat of door mul zand moet ploeteren, kwamen terug.

Toertochten

Goed voorbeeld: oudste graveltocht

De eerste Brabantse Strade Bianche werd al georganiseerd toen de meeste fietsers bij gravel nog aan tennis dachten. “In 2015 zette Wielerclub Mill een tocht uit voor racefietsers die grotendeels over kiezelstroken, zandpaden en oude binnenwegen liep. Hiermee is onze Strade waarschijnlijk de oudste graveltocht van Nederland. Door het overweldigende succes van de laatste editie is het einde nog lang niet in zicht.”

Kleurcode

NTFU legt met video nieuwe kleurcodes voor MTB-routes uit

Om mountainbikeroutes veiliger te maken, rolt wielersportbond NTFU een kleurensysteem uit. Net als op de skipistes, geeft elke kleur de moeilijkheidsgraad van de route aan. Groen is makkelijk, blauw gemiddeld, rood moeilijk en zwart zeer moeilijk. De kleurcode herken je aan een nieuw bordje dat onder de routepijl hangt. Om te laten zien wat er technisch van je gevraagd wordt bij elk niveau en hoe het kleurensysteem precies werkt, heeft de NTFU een video gemaakt.

Zo organiseer je een werkbezoek voor nieuwe raadsleden

De stemmen van de gemeenteraadsverkiezingen zijn geteld. De nieuwe raadsleden gaan 30 maart aan de slag. Ook het raadslid sport en recreatie. Een mooi moment om hem/haar een felicitatiemail te sturen met de nieuwe (of blijvende) functie plus een uitnodiging voor het werkbezoek aan jullie mountainbikeroute. Daarmee breng je meteen je route onder de aandacht bij het raadslid.

Blijf (verantwoord) bewegen!

Voor miljoenen Nederlanders is het vanwege de lockdown niet mogelijk om te sporten op hun vaste locatie of trainingstijdstip. Gelukkig zijn er mogelijkheden om toch in beweging te blijven. In dit artikel geven we informatie hoe je op een verantwoorde manier kan blijven bewegen en zo de kans op blessures verkleint als de sport weer helemaal open gaat. Door op een verantwoorde manier te blijven sporten en of bewegen blijf je fit en vitaal. Iets wat juist in deze tijd zo belangrijk is.